Eş değer isimleri:
Hassas barsak sendromu, huzursuz barsak sendromu,
Fonksiyonel Sindirim Sistemi Bozukluğu, İrritabl Kolon Sendromu, nervöz kolon, spastik kolon, spastik barsak, müköz kolit, spastik kolit ve huzursuz barsak gibi değişik adlarla anılmaktadır.
Eşlik eden hastalıklar:
-özefagus spazmı,
-nonülser dispepsi,
-biliyer diskinezi,
-irritabl colon hastalığı,
-proktalji fugax (ağrılı makat sendromu)
İrritabl Kolon Sendromu tarif ;
Sindirim sisteminde biyokimyasal, radyolojik, endoskobik, mikrobiyolojik, histopatolojik olarak normal bulgular dışında bir bulguya rastlanılmayan ancak hastada birtakım subjektif sindirim sistemi yakınmaları ile ortaya çıkan hastalık gurubuna verilen addır.
Görülme sıklığı
İrritabl (hassas) barsak sendromu toplumda sık görülen bir hastalıktır. Görülme sıklığı erişkin insanlarda % 15-20'lere kadar çıkar.
Uzun yıllar devam eden (kronik) müzmin bir rahatsızlıktır.
Barsak hastalıkları içinde doktora en sık müracaat etmeye sebep olan rahatsızlıkların başında gelir. Hastalar hastahane hastahane dolaşırlar. Birtakım hastalıklar şüphesiyle girişimsel pekçok tetkikler yapılır.
Üseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi iltihabi hastalıklarla karıştırılmamalıdır.
Gerçek organik bir hastalık değildir. Soğuk algınlığı gibi kişiden kişiye geçmez, ameliyatı gerektirmez, bir başka hastalığa çevirmez. Bu hastalığın organik veya biyolojik (somut) herhangi bir nedeni yoktur. Hayatı tehdit etmez. Sadece hayat kalitesini bozar.
Hastalığa neden olan faktörler
Şehirlerde yaşayanlarda ve beyaz ırkta daha sık rastlanır.
Son yıllarda irritabl barsak sendromuna gastrointestinal sistem hormonlarının etken olduğu üzerinde durulmaktadır.
Ayrıca irritabl barsak sendromuna sigara kullanımı, alkol kullanımı, öğün atlama ve bir defada çok fazla yemek yeme, antibiyotik kullanımı ve diğer ilaçlar, stres, belirli yiyeceklere karşı hassasiyet ve liften fakir beslenme gibi faktörlerde neden olabilir.
Belirtiler
Ağrı: değişik şiddetlerde rahatsız edici künt, bazen de kramp tarzında keskin kıvrandırıcı ağrılar görülür.
Mide yanması ağıza acı su gelmesiyle reflü özefajitini taklit eder. Bazen de karın üst kısmından bele sırta yayılan, açlık toklukla ve alınan gıdayla ilgisi olmayan, genellikle uykudan uyandırmayan, zaman zaman periyodik özellik gösteren ülser ağrılarını taklit edebilir. Ağrı abdest yapma ile rahatlama gösterir.
Karın şişliği hissi;
Gaz yapıcı gıdalar ile ilgili olsa da görsel olarak bir bulgu yoktur.
Yemekten hemen sonra karın şişliği hissi başlar.
Defekasyon yapma ya da gaz çıkarma ile büyük ölçüde rahatlama olur. zaman zaman yaygın guruldama hissedilir.
Geğirmeler;
Karın şişliğine eşlik eden önemli bir şikâyettir.
Mide bulantısı;
Değişik derecelerde tarif edilir. Hastalık yemek yemeye engel değildir.
Kusma;
Gerçek bir kusma değildir. Mide muhtevası yoktur. Çoğu zaman çok miktarda tükürük ve geniz salgıları içeren mide muhtevası içermeyen bir sıvı çıkar.
İştahsızlık;
Gerçek anlamda bir iştahsızlık değildir.
Kilo kaybı;
Genelde yoktur.
Kabızlık ve İshal;
Genelde her üç durum kabızlık, ishal veya normal defekasyon tarif edilse de bir kaç gün kabızlık bunu izleyen günlerde bir kaç kez tam ishal şeklinde olmayan ancak sulu gaita olarak devam eder.
Sarılık da söz konusu değildir, mide ve barsak kanaması da söz konusu değildir .
Teşhis:
Fonksiyonel sindirim sistemi bozukluğu ile birlikte anksiyete, depresyon gibi değişik şiddette ruhsal bozuklukların da olduğu saptanmıştır.
Bu nedenle bu hastalığın teşhisi bir hayli zordur.
Çok ciddi ve çok tehlikeli bir hastalık olmadığını bilinmelidir.
Bu hastalığın en büyük problemi hayat kalitesini ciddi bir şekilde düşürmesidir. Bu nedenle her hastaya uygun tedavi seçenekleri geliştirilir. Sonuçta hiç kimse sürekli olarak kabız ya da ishal olmak istemez.
(Devam edecek)
