Burası Ankara-Nallıhan sınırları içinde yer alan Çayırhan Mahallesinde (Burası daha önce belediyelik bir kasaba iken Ankara'nın büyük şehir olması ile birlikte Nallıhan'ın bir mahallesi olmuştur) bir Nekropol (Mezarlık). Tarihi M.Ö.sine dayanıyor. Şuan tarihi şehir Sakarya nehri ile Aladağ çayının birleşme noktasına yapılan Sarıyar Barajının suları altında kalmış. Nekropol nispeten tepelik alanda olması nedeniyle günümüze kadar ulaşmıştır.
Bilindiği gibi ülkemizdeki önemli faaliyet kollarından biri de defineciliktir. Bilen, bilmeyen kısa yoldan zengin olmak için elinde bilmem kimden kalmış bilmem nerenin haritası diye ellerinde yırtık pırtık bir harita ve bilinçsiz bir şekilde define aramaya girişir ve bazen de bulduğu bir mezar, lahit artık neyse onu aklı sıra talan eder. Bulduğu tarihi eseri de kendi pazarlayıp satamayacağı için bir soyguncunun, tefecinin eline düşer. Paha biçilemeyen bir eseri üç-beş kuruşa haraç-mezat satar. Eseri satın alanda bunu genelde yurt dışına pazarlayarak hem ülkesine, hem de tarihine ihanet eder. Bizde bu güzelim tarihten mahrum kalırız.
Burası da bundan nasibini almış yetkililer buranın farkına varıncaya kadar mezarların çoğu talan edilmiştir. Nihayet 2009 yılında olayın farkına varan yetkililerimiz burayı 1. derece Alanı ilan etmişler ve Anadolu Medeniyetler Müzesi de açılmayan kalan mezarları tespit ederek kazı çalışmalarını başlatmıştır.
Yapılan çalışmalar ve incelemeler sonunda buranın tarihinin Friglere kadar dayandığı tespit edilmiş ve o dönemde oldukça kalabalık bir sınır kentinin varlığı ortaya konulmuştu. Kent daha sonra Romalıların eline ardından da Bizans'ın eline geçmiştir. Romalılarla birlikte şehir önemini korumuş, hatta Bizans döneminde önemli bir dini merkez haline gelmiştir. Şehrin adı Romalılar döneminde Juliopolis adını almıştır. Şehre bu adı buranın yerlisi olan zengin bir haydut tarafından Jul Sezar'a atfen bu ad verilmiştir.
Kent merkezi şu an Sarıyar Barajı gölünün suları altında kazı çalışmaları başlatılmışa ki mezarlar özel yapılmış, kalker arazi kazılarak mezar odaları yapılmış, mezar odalarına girmek için bir kaç basamaktan oluşan merdivenler yapılmış ve merdivenden sonra bir insanın zorlukla girebileceği büyüklükte kare şeklinde kapılar yapılmış. Mezar odalarının kapılarını kapatmak içinde yine aynı kalkerden sanki tıpa ile kapatacak şekilde kapaklar yapılmış ve sonra da mezar alanı kapatılmış. Dışardan bakıldığında mezarlar olmasa küçük bir tepeyi andıran alanda şu ana kadar 500 e yakın mezar bulunmuştur.
İlk olarak 2009 da yapılan kazılarda 43 mezar tespit edilmiştir. B irinci derecede SİT alanı olan Nekropol 'de ne yazık ki gerekli önlemler alınmamış ve kaderine terk edilmiş bir görüntü hakim. Sorgusuz sualsiz kazı alanına girilebilmekte ve istenildiği gibi gezilebilmektedir. Belki de yapılacak kazılarda daha pek çok anıt mezar ortaya çıkabilecektir.
Mezarlar tek kişilik olabildiği gibi iki veya daha fazla kişilik odalar halinde de olabilmektedir.
Daha fazlasını öğrenmek isteyen lütfen oraya gidip gözleri ile görsünler.