Ölümlerin yaklaşık yüzde ellisi damar hastalıklarına bağlıdır. Kalanın yaklaşık üçte biri enfeksiyona, üçte biri kansere ve üçte biri diğer sebeplere bağlıdır. Müzmin akciğer hastalıkları da enfeksiyonlara bağlı ölüm sebepleri arasında yer almaktadır. Kasım-aralık; kışa girerken, mart-mayıs;kıştan çıkarken olmak üzere iki kez hastalığın nüks dönemleri vardır. Sıklıkla gribal enfeksiyonları (1.haftanın sonuna) takiben ortaya çıkar.
KOAH: Amfizem ve kronik bronşite bağlı olan hava akımı kısıtlanmasıyla karakterize bir hastalık grubu olarak tanımlanabilir..
Kronik bronşit birbiri ardına gelen 2 yıl içinde başka bir nedene bağlanamayan, en az 3 ay süreyle kronik öksürük ve balgam çıkarmadır.
Amfizem ise, akciğerlerde en uç noktalarda olan ve atmosferden oksijeni alarak, kandaki karbondioksiti havaya vermeyi sağlayan küçük hava keseciklerinin yani alveollerin anormal ve kalıcı genişlemesidir. Bu hastalıklar akciğerlerde farklı değişimlere neden olsa da, KOAH bunları değişik oranlarda birlikte olduğu bir hastalıktır.
KOAH ALEVLENMESİ
Hastalığın alevlenmesi soğuk hava, enfeksiyon, hava kirliliği gibi sebeplerde KOAH hastalığının şiddetli ataklar göstermesidir. Bu durumda hastalığın belirtileri daha şiddetli ve gürültülü olur.
Nefes verilmesi sırasında hava yollarında oluşan çökme ve aşırı bronşial ifrazat ile hava yollarında daralma görülür. Hava akımının hızı azalır. Böylece hastalarda hayat kalitesini bozulur. Bu hastalıkta hava yollarında oluşan değişimler geri dönüşümsüz ve sürekli olarak ilerleyicidir.
KOAH ALEVLENMESİNİN NEDENLERİ NELERDİR?
Bunun pek çok sebebi bulunabilir. Bunların arasında bronş iltihaplanması ve hava kirliliği daha fazla etkili olur.
Nefes yollarında oluşan durumlar:
-Havayolları inflamasyonu,
-Mukus üretimi
-Hava hapsi
-Dispne-nefes darlığı
-Balgam volümünün artması ve pürülansı-cerahatli balgam,
-Öksürük,
-Vizing-ıslık çalar gibi nefes alma,
ALEVLENME NEDENLERİ
A- enfekte bronşitler (%60-80)
1-Bakteriler:
-Haemophilus influenza, -Streptococcus pneumonia, -Moraxella catarrhalis
2-Virüsler:
-İnfluenza, -Parainfluenza, -Rinovirüs, -Koronavirüs
3-Diğer mikroorganizmalar:
-Pseudomonas aeruginosa,
-Fırsatcı gram-negatif türler ,
-Staf. Aureus,
-Chlamydophila pneumonia,
-Mycoplasma pneumoniae
B-diğer nedenler
*Kalp yetmezliği,
*Pulmoner emboli(akciğere pıhtı atma),
*akciğerdışı enfeksiyonlar, *Pnömotoraks (akciğer delinmesi),
*Pnömoni-zatürre,
*Soğuk hava, *Hava kirliliği, *Allerjenler, *Tütün-sigara kullanmak,
*Tedaviye uyumsuzluk sıralanabilir.
TEDAVİYE UYUMSUZLUK
-tedaviye uyumsuzluk: yaklaşık %80
-Akciğer hijyenine dikkat etmemek
-Sigaranın bırakılmaması (yaklaşık %50 oranında)
-İnhaler cihazların kullanım hataları
ALEVLENME RİSKİ ARTMIŞ OLANLAR:
-Sık alevlenme (≥2 alevlenme/yıl)
-Risk faktörlerinden uzaklaşmamak
-Şiddetli amfizem
-Kronik bronşit fenotipi
-Havayollarında duvar kalınlaşması (CT bulgusu)
ÖLÜM RISKİNİ ARTIRAN FAKTÖRLER
1. İleri yaş
2. Düşük solunum testi
3. ek hastalıklar (kardiovasküler hastalıklar, DM, akciğer kanseri, vb)
4. Sık hastaneye yatış,
5. Şiddetli semptomlar ve kötü hayat şartları,
7. Akciğer fonksiyonlarında önemli kayıp,
AYIRICI TANI
-Akut koroner sendrom
-KKY
-Pulmoner emboli
-Pnömoni,
KOAH TEDAVİSİNİN AMAÇLARI
a-kontrolü sağlamak:
-Semptomları azaltmak
-Egzersiz toleransını artırmak
-Yaşam kalitesini artırmak
b-gelecekteki riskleri azaltmak
-Alevlenmeleri önlemek ve tedavi etmek
-Hastalığın ilerleyişini önlemek ve yavaşlatmak
-Komplikasyonları önlemek ve tedavi etmek
-Mortaliteyi/hastalığa bağlı ölümleri azaltmak,
KOAH alevlenmesinde hastalığın klinik değerlenderilmesi:
A-SONUM YETMEZLİĞİ YOK
1. Solunum sayısı:20-30/dk
2. Yardımcı solunum kasları kullanılıyor
3. Mental durumda değişiklik yok
4. Oksijen tedavisi ile hipoksemi düzeliyor
5. PaCO2 normal
B-HAYATI TEHDİT ETMEYEN AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ
1. Solunum sayısı: >30/dk
2. Yardımcı solunum kasları kullanılmıyor
3. Mental durumda değişiklik yok
4. Oksijen tedavisi ile hipoksemi düzeliyor
5. Hiperkarbi (PaCO2 50-60 mmHg)
C-HAYATI TEHDİT EDEN AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ
1. Solunum sayısı: >30/dk
2. Yardımcı solunum kasları kullanılıyor
3. Mental durumda (hafızada) akut bozulma var
4. Oksijen tedavisi ile (Venturi maskesi ile FiO2 >%40) hipoksemi düzelmiyor
5. Hiperkarbi ve asidozis (PaCO2 >60 mmHg, pH ≤7.25)
Hastanın; ev, hastane veya yoğun bakım tedavileri bu kriterlere göre planlanır.
Devam edecek